Bảo tàng Quảng ngãi là bảo tàng khảo cứu địa phương có nhiệm vụ giới thiệu lịch sử của tỉnh nhà cho đông đảo quần chúng nhân dân, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ và bảo vệ các di sản văn hóa dân tộc nói chung cũng như di tích lịch sử trên địa bàn toàn tỉnh.

Bảo tàng Quảng Ngãi được thành lập vào năm 1989 trên cơ sở tách ra từ Bảo tàng Nghĩa Bình. Tuy nhiên, trụ sở làm việc của Bảo tàng chưa có nên mượn 4 phòng làm việc của Tổng Bê Thạch Nham. Lúc bấy giờ, Kho Bảo tàng chỉ sở hữu hơn 200 hiện vật và Bảo tàng còn tiếp nhận thêm hiện vật của hai nhà trưng bày bổ sung đó là Khu chứng tích Sơn Mỹ và Bảo tàng Ba Tơ từ Bảo tàng Nghĩa Bình chuyển giao.

Năm 1990 Bảo tàng Quảng Ngãi chuyển vị trí làm việc từ Tổng Bê Thạch Nham về trường Tài chính kế toán. Năm 1996 Bảo tàng được xếp hạng III.

Chín năm sau (1990 -1999), được sự quan tâm của Lãnh đạo Tỉnh, Sở Văn hóa thông tin Quảng Ngãi thì Bảo tàng được chuyển địa điểm làm việc đến vị trí mới thuộc trung tâm thành phố trên con đường Lê Trung Đình – Thành Phố Quảng Ngãi.

Năm 1999 và năm 2005 Bảo tàng Quảng Ngãi còn quản lý thêm hai nhà trưng bày bổ sung là Bảo tàng khởi nghĩa Trà Bồng và miền Tây Quảng Ngãi và Bảo tàng chiến thắng Vạn Tường.

Năm 2000 bắt đầu khởi công xây dựng nhà Bảo tàng mới, đến năm 2003 thì hoàn thành nhưng phòng trưng bày chưa hoạt động. Cho đến ngày 03/2/2007 Bảo tàng Quảng Ngãi mới chính thức khánh thành mở cửa trưng bày đón khách tham quan. Đây là bước khởi đầu mới đối với Bảo tàng Quảng Ngãi, công trình này có tổng diện tích sử dụng hơn 30.000m2, trong đó Phòng kho bảo quản là 17.640m2

Cũng trong năm 2007, Khu Chứng tích Sơn Mỹ đã được tách ra khỏi Bảo tàng Tổng hợp Quảng Ngãi và trở thành đơn vị sự nghiệp thuộc Sở.

Năm 2014, Bảo tàng khởi nghĩa Trà Bồng cũng được tách ra khỏi Bảo tàng Tổng hợp Quảng Ngãi và hoạt động dưới sự chỉ đạo của UBND huyện Trà Bồng

Hiện nay, Bảo tàng có hai khu trưng bày chính bao gồm khu trưng bày bên trong ngôi nhà chính và khu trưng bày ngoài trời.

Với diện tích 17.000m2¬ trưng bày trong nội thất, Bảo tàng đã thể hiện đầy đủ các chủ đề về nền văn hoá Sa Huỳnh cổ được phát hiện đầu tiên tại Quảng Ngãi, văn hóa các dân tộc đang sinh sống trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi như dân tộc Kinh, Hrê, Ca dong, Kor cùng lịch sử đấu tranh của quân và dân Quảng Ngãi từ lúc chưa có Đảng đến khi tỉnh nhà hoàn toàn giải phóng.

Đối với khu ngoài trời, Bảo tàng trưng bày các hiện vật có giá trị tiêu biểu về nghệ thuật kiến trúc, nghệ thuật điêu khắc của nền văn hóa Chămpa xuất hiện ở Quảng Ngãi vào thế kỷ 2 đến thế kỷ 14 và các hiện vật súng thần công với đủ kích thước khác nhau của thời nhà Nguyễn.

Từ khi được thành lập đến nay, số lượng và chất lượng hiện vật của Bảo tàng ngày một gia tăng, phong phú phù hợp với nội dung trưng bày. Tính đến nay, Kho bảo tàng đang lưu giữ một số lượng lớn tài liệu, hiện vật, hình ảnh có giá trị với hơn 15.000 hiện vật và sưu tập hiện vật, gần 6.566 tài liệu, phim ảnh, hình ảnh.

Bảo tàng đã đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND tỉnh Quảng Ngãi xếp hạng và cấp bằng được 26 di tích cấp quốc gia, 164 di tích cấp tỉnh.

Trong quá trình hoạt động, Bảo tàng Tổng hợp Quảng Ngãi luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị và nhiều lần được nhận bằng khen của Bộ Văn hóa Thông tin, UBND tỉnh Quảng Ngãi.

Nguồn: http://baotangquangngai.com/qua-trinh-hinh-thanh